Οδηγός overclocking για επεξεργαστές (βασησμενος σε Intel core cp,ιδανηκος για ολους )
----====Beginners guide====----
Πριν ξεκινήσει κάποιος τη διαδικασία θα πρέπει να γνωρίζει ότι υπερχρονίζοντας τον
επεξεργαστή του χάνει την εγγύηση του κατασκευαστή. (Ελπίζω να μην το κάνει κανείς και τους το πει... )
Καλό είναι να κάνουμε κι ενα backup τα δεδομένα μας πριν ξεκινήσουμε γιατί πάντα υπάρχει κίνδυνος data corruption
ΘΕΛΩ ΝΑ ΚΑΝΩ O/C...ΤΙ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΩ???
1)ΜΗΤΡΙΚΗ
Πριν προχωρήσουμε στον υπερχρονισμό του επεξεργαστή θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι η μητρική μας μπορεί να αντέξει το έξτρα φορτίο και δεν θα είναι αυτή που θα "κόψει" τις δυνατότητες της cpu μας λόγω του περιορισμένου της FSB.Δε μπαίνω στη διαδικασία να πω ποιο είναι καλύτερο για O/C γιατί ξέρουμε όλοι που θα καταλήξει η συζήτηση
2)ΨΥΞΗ
Εδώ φτάνουμε σε ένα πολύ βασικό κομμάτι της διαδικασίας του υπερχρονισμού.
Ένας επεξεργαστής που δεν έχει σωστή ψύξη σημαίνει οτι δε θα αποδώσει και τα αναμενόμενα mhz. Υπάρχουν πολλές καλές λύσεις στην αγορά που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μας.
Δεν αναφέρομαι σε υδροψυξη ή extreme cooling (DI,tec Κλπ) γιατί προϋποθέτουν έμπειρους χρήστες και ο οδηγός αυτός γίνεται κατά βάση για αρχάριους.
3)ΜΝΗΜΗ
Θα χρειαστούμε μνήμες με δυνατότητα o/c . Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι τι τσιπάκια φοράνε ,ώστε να έχουν τη δυνατότητα να υπερχρονιστούν ανάλογα και να μη "κόψουν" το υπόλοιπο σύστημα.
DDR2 ram list
Διαχωρισμός βάση ταχύτητας
DDR2 667 4-4-4-XX
DDR2 800 5-5-5-XX
DDR2 1066 5-5-5-XX
Το πρώτο μέρος (667-800-1066)αναφέρεται στο μέγιστο FSB(front side bus) σε Mhz που μπορούν να πιάσουν οι μνήμες με την εγγύηση της εταιρίας (rated) . Επειδή έχουν double data rate (DDR) διαιρούμε το (667,800,1066) δια 2 οπότε έχουμε 667/2=333 , 800/2=400 , 1066/2 533Mhz fsb
Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στα timings (4-4-4-ΧΧ).Ο κανόνας είναι όσο χαμηλότερα τόσο καλύτερα (Φυσικά μιλάμε για benchmarks και οχι για πραγματικές συνθήκες εργασίας)
4)ΤΡΟΦΟΔΟΤΙΚΟ
Βασικότατο μέρος για ένα σταθερό σύστημα είναι το τροφοδοτικό. Το psu μας πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες του συστήματος μας για ρεύμα ειδάλλως θα έχουμε αστάθειες και το αποτέλεσμα αυτών αναποτελεσματικό overclock.
5)CPU
χωρίς επεξεργαστή overclock δε γίνεται(Σωπα ρε φίλε τι μας λες??) θα πάρουμε όμως έναν οποιοδήποτε επεξεργαστή ή θα κοιτάξουμε να διαλέξουμε ένα "ΚΑΛΟ" κομμάτι
Αν γνωρίζουμε δυο πραγματάκια και με λίγη τύχη μπορούμε να διαλέξουμε ενα καλό επεξεργαστή που θα κλοκάρει αρκετά καλά. Αυτό που ψάχνουμε είναι το stepping.
Πάνω στο καπάκι του επεξεργαστή (IHS) υπάρχουν χτυπημένοι κάποιοι κωδικοί που λένε το μοντέλο του επεξεργαστή το μέγεθος της cache και διαφορές άλλες πληροφορίες. εκεί λοιπόν υπάρχει κι ένας κωδικός που μας ενδιαφέρει αρκετά κι αυτός είναι το sSpec number
Στη προκειμένη περίπτωση έχουμε έναν E4400 SLA3F οποίος αντιστοιχεί σε stepping L2
cpu
Κατά καιρούς η Intel αλλάζει stepping στους επεξεργαστές της και συνήθως το νέο είναι και σχετικά βελτιωμένο συγκριτικά με το παλιό,χωρίς βέβαια αυτό να είναι κανόνας.Αυτό που πρέπει να κάνουμε πριν πάρουμε τον επεξεργαστή είναι να ψάξουμε και να μάθουμε ποιο είναι το καλό stepping για τη συγκεκριμένη cpu και να το αγοράσουμε.
Με τις μέχρι τώρα δοκιμές ξέρουμε ότι π.χ στους Ε4400 το M0 κλοκάρει σχετικά καλύτερα από το L2 και ότι στους Q6600 το G0 έχει καλύτερη συμπεριφορά από το παλιότερο B3 (και χαμηλότερο TDP)
Να σημειώσω ότι ένα "καλό" stepping δεν εγγυάται και καλό overclock απλά αυξάνουμε τις πιθανότητες να πάρουμε ένα καλό κομμάτι και τίποτα περισσότερο.
5)ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
core temp : πρόγραμμα παρακολούθησης θερμοκρασίας.
Cpu Z : Ειναι μια πολύ καλή εφαρμογή για να διαβάζετε τις ρυθμίσεις σας για fsb,multiplier,rams,v core κλπ
Orthos : ένα πολύ καλό πρόγραμμα το οποίο στρεσάρει τους πυρήνες ώστε να είμαστε σίγουροι ότι μπορούν να αντέξουν τα Mhz που τους φορτώσαμε.(small FFT's- priority 9)
ΥΓ:Για οσους δν εχουν core temp μπορουν να χρησημοποιησουν το speedfan
LETS START......
Σα πολύ δε βιάζεστε??? πριν αρχίσει η διαδικασία θα πρέπει να ξέρουμε πως να κάνουμε clear CMOS σε περίπτωση που η μητρική δε περνά το post (το μπιπ που κάνει στην εκκίνηση).
Αν ανατρέξετε στο εγχειρίδιο χρήσης της μητρικής σας μπορείτε να δείτε πως γίνεται αυτή η διαδικασία.
Εφόσον δεν είμαστε benchmark Freaks καλό θα είναι να αποφασίσουμε από πριν ποια είναι η επιθυμητή συχνότητα που θέλουμε να φτάσουμε τον επεξεργαστή μας για 24/7 χρήση (Και να ελπίζουμε ότι θα την φτάσει )
Ο βασικός κανόνας είναι
CPU speed = multiplier x FSB (Ταχύτητα επεξεργαστή = πολλαπλασιαστής x front side bus)
Παράδειγμα:
O γνωστός σε όλους Q6600 τρέχει στα 2,4Ghz.Η συχνότητα είναι αποτέλεσμα του 9x (πολλαπλασιαστή) επί 266Mhz FSB (9*266=2394Mhz)
όταν κάνουμε o/c δεν ανεβάζουμε μόνο το FSB του επεξεργαστή.Υπάρχουν και άλλες παράμετροι που θα χρειαστεί να πειράξουμε όπως η ταση τροφοδοσίας του επεξεργαστή ( Vcore ) , τάση του NΒ(northbridge) , memory (vdimm) κ.α
Επίσης υπάρχουν παράμετροι που θα χρειαστούν ρύθμιση στις μνήμες τα λεγόμενα timings τα οποία αρχικά και ανεβάζουμε σε 5-5-5-15 ώστε να είμαστε σίγουροι ότι σε περίπτωση που το σύστημα είναι ασταθές δε θα φταίνε οι μνήμες μας γι αυτό.Όταν φτάσουμε στην επιθυμητή συχνότητα επεξεργαστή ,τότε μπορούμε να αρχίσουμε να παίζουμε με τα timings(να τα ρίχνουμε δλδ) ώστε να πάρουμε όλη τη ταχύτητα που μπορούν να αποδώσουν οι μνήμες μας.
bios
Γενικές ρυθμίσεις στο BIOS
Πριν ξεκινήσουμε θα πρέπει να κάνουμε κάποιες ρυθμίσεις στο bios ώστε να ετοιμάσουμε το σύστημα μας για υπερχρονισμο.Τα ονόματα μπορεί να διαφέρουν από μητρική σε μητρική οπότε ψάχνουμε κάτι που να ταιριάζει στη περιγραφή που δίνω κάθε φορά.
1. C1E ->disable (Επιλογή εξοικονόμησης ενέργειας)
2. SpeedStep ->Disable (ρίχνει τον πολλαπλασιαστή του επεξεργαστή ώστε να εξοικονομεί ενεργεία κάτι που μπορεί να αποσταθεροποιήσει το σύστημα μας)
3. pci express bus -->100Mhz (από default είναι auto αλλά για να είμαστε σίγουροι ότι δε θα αυξηθεί ανεβάζοντας το fsb θέτουμε τη τιμή σε 100 ή 101)
4. pci bus -> 33Mhz (Υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχει η επιλογή οπότε σε αυτη τη περίπτωση θέτοντας 100Mhz στο pci express αυτόματα κλειδώνει και η pci στα 33Mhz)
5)CPU spread spectrum-> disable (όλοι οι οδηγοί λένε να είναι disable αλλά δεν είναι και απαράβατος κανόνας)
BIOS-->advanced
advanced
CPU Frequency : εκφράζει το FSB σε Mhz .Ανάλογα το πολλαπλασιαστή που έχουμε το θέτουμε έτσι ώστε να πιάσουμε την επιθυμητή συχνότητα.
DRAM Frequency : η ταχύτητα της μνήμης RAM. Το καλύτερο από θέμα απόδοσης είναι να έχουμε τη μνήμη 1:1 με τον επεξεργαστή.
Αν έχουμε π.χ μια cpu όπως ο E4400 o οποίος είναι 2Ghz (10*200)
και οι μνήμες μας είναι DDR800 (800/2=400Mhz) για να πάει 1:1 με τη maximum rated συχνότητα της μνήμης θα πρέπει να ανεβάσουμε το fsb του στα 400Mhz δηλαδή παίζουμε με έναν από τους παρακάτω συνδυασμούς:
10x400=4000Mhz(πράγμα δύσκολο)
9x400=3600Mhz (εφικτό)
8x400=3200Mhz (σχετικά εύκολο)
Memory Voltage : εδώ μπορούμε να συμβουλευτούμε τον κατασκευαστή της μνήμης μας για να δούμε μέχρι πόσα volt μπορούμε να της δώσουμε χωρίς φόβο
CPU VCore : Εδώ έχουμε ένα από τα βασικά συστατικά της επιτυχίας. Μπορείτε να βρείτε ποιες είναι οι min-max τιμές vCore που προτείνει η Intel.
Να σημειώσω ότι καλύτερα να μην αφήνουμε το Vcore auto αλλά να δίνουμε κανονικά τιμή στο bios(έστω κι αν είναι ίδια με τη default)
Κάποιοι πρώτα ανεβάζουν vcore π.χ στο 1,4-1.45 και όταν φτάσουν στην επιθυμητή συχνότητα αρχίζουν να το ρίχνουν με μικρά βήματα(ενδιάμεσα το σύστημα περνά stress tests) και μόλις αποσταθεροποιηθεί πηγαίνουν ένα βήμα πίσω και ταυτόχρονα έχουν βρει το Vcore που χρειάζεται η cpu τους για τη δεδομένη συχνότητα.
Υπάρχει και δεύτερη λογική διαδικασία(την οποία και προτιμώ)που θα περιγράψω αργότερα.
Τις 4 τελευταίες ρυθμίσεις αρχικά τις αφήνουμε στο auto.
Βασικός κανόνας overclock(τον οποίο και προτιμώ)
Παράθεση:
1)Ανεβάζουμε FSB με βήματα των 5 Mhz
2)Ελέγχουμε για σταθερότητα (orthos) ενώ παράλληλα ελέγχουμε τις θερμοκρασίες μας με το core temp
3)Αν δεν έχει errors ανεβάζουμε άλλα 5Mhz
Αν βγάλει errors ανεβάζουμε ένα κλικ το Vcore
Αν σταθεροποιηθεί ανεβάζουμε άλλα 5Mhz και επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία
Όταν φτάσουμε στο σημείο όπου ανεξάρτητα από το Vcore ο επεξεργαστής δεν ανεβαίνει άλλο πάει να πει ότι φτάσαμε στο ΟΡΙΟ του . Αν αυτό το όριο είναι ένα αξιοπρεπές o/c 25-30%(ανάλογα τη cpu) για 24/7 χρήση έχει καλός, αν όχι πάει να πει ότι πέσαμε σε πατάτα επεξεργαστή και βαράμε το κεφάλι μας στο τοίχο 3 φορές
Επίσης σε περίπτωση που το σύστημα δεν ολοκληρώσει το post για ΧXX fsb ή έχουμε reboot ή blue screen of death(BSOD) εκτός των προηγούμενων υπάρχει και η περίπτωση να φταίνε και τα παρακάτω:
-Η τάση μνήμης(Vdimm) είναι χαμηλή
-Τα timings είναι σφιχτά (aggressive)
-To northbridge χρειάζεται τάση
Θυμόμαστε ότι σκοπός μας είναι να πάρουμε όσα περισσότερα σταθερά Mhz γίνεται με τη λιγότερη δυνατή τάση=>Λιγότερη θερμοκρασία λειτουργίας
Μιας και αναφέραμε τη θερμοκρασία λειτουργίας καλό θα ήταν να πούμε ότι σε καμία περίπτωση δε πρέπει να ξεπερνάμε τους 55-60 βαθμούς σε full load, και αυτό είναι ένα όριο που θέτω εγώ για τους επεξεργαστές που δουλεύω.Υπάρχουν χρήστες που ανέχονται και μεγαλύτερες θερμοκρασίες αλλά προσωπικά προτιμώ λίγο λιγότερο o/c παρά θερμοκρασίες 65-70oC
Να θυμάστε:όταν ανεβάζουμε το FSB σιγά σιγά αρχίζουν να ανεβαίνουν και οι θερμοκρασίες.όταν όμως ανεβάσουμε και το Vcore οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν με πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς.
Stress Testing
Προηγουμένως αναφέραμε ότι πρέπει με κάθε αύξηση στο fsb να ελέγχουμε το σύστημα για τη σταθερότητα του.Κάποιοι χρήστες δεν έχουν εξοικειωθεί με τα προγράμματα οπότε ας κάνουμε μια μικρή παρουσίαση και εδώ.
Αρχικά ανοίγουμε το cpuZ και το coretemp ώστε να έχουμε μια εικόνα από τις θερμοκρασίες και τις λοιπές ρυθμίσεις του συστήματος μας.
cpuz
streesed cores
Ανοίγουμε το orthos και επιλέγουμε small FTTs και priority 9. Μόλις το κάνουμε τότε λογικά όλοι οι πυρήνες (για δυπηρινους) μας θα έρθουν σε πλήρες φόρτο κάτι που μπορούμε να επιβεβαιώσουμε και από τη διαχείριση εργασιών (task manager)
Οι θερμοκρασίες θα αρχίσουν να ανεβαίνουν, κάτι που δε μας ανησυχεί εφόσον δε ξεπερνούν τη μέγιστη που αναφέραμε πριν. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να σκεφτούμε να βελτιώσουμε τη ροή αέρα μέσα στο κουτί μας , να συμμαζέψουμε τα καλώδια ή να τοποθετήσουμε μια καλύτερη ψήκτρα αν χρησιμοποιούμε τη stock.
Αν χρησιμοποιούμε aftermarket ψήκτρα και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν επικίνδυνα τότε θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά να μειώσουμε το overcklock του επεξεργαστή μας ώστε να ρίξουμε και τις θερμοκρασίες.
Επόμενη λογική ερώτηση είναι πόση ώρα πρέπει να τρέξουμε το orthos για να βεβαιωθούμε ότι είμαστε σταθεροί?
Προσωπικά με κάθε αύξηση FSB ελέγχω για μισή ώρα και συνεχίζω . Η ώρα ελέγχου αυξάνετε όσο ανεβαίνουν και τα Mhz(προσωπική άποψη) .όταν φτάσω στην επιθυμητή συχνότητα o/c τότε το αφήνω για 8-10 ώρες ώστε να βεβαιωθώ ότι το σύστημα είναι rock stable
Προσοχή Εχει τύχη να παρουσιαστεί error ακόμα και μετά από 10-12 ώρες συνεχούς stress
TIPS
-Max overclock με minimum Vcore => minimum θερμοκρασίες λειτουργίας
-έλεγχος αν η ψήκτρα πατάει καλά πάνω στη cpu
-τοποθέτηση καλή θερμοαγώγιμης πάστας πάνω στη cpu (arctic silver5 ή arctic silver ceramique)
-Συμμάζεμα στα καλώδια και δημιουργία καλού air flow μέσα στο κουτί με τουλάχιστον 2 ανεμιστήρες(12cm) έναν μπροστά να βάζει αέρα κι ένα πίσω να βγάζει.
Ποια ρύθμιση FSBxMulti είναι καλύτερη???
Αν υποθέσουμε ότι ο επεξεργαστής μας είναι ο core 2 quad Q6600 ο οποίος έχει κλειδωμένο πολλαπλασιαστή προς τα πάνω και μια συχνότητα τελικού overclock π.χ 3000Mhz τότε με ποια από τις δύο ρυθμίσεις έχω καλύτερη απόδοση???
9x333 = 2997Mhz
ή
8x375 = 3000Mhz
Σε πραγματικές συνθήκες εργασίας δε πρόκειται να δείτε διαφορά όποια κι από τις δυο χρησιμοποιήσετε. Αν μιλάμε για synthetic benchmarks (pcMark/3Dmark Κλπ) τότε θα πάρουμε καλύτερα αποτελέσματα με το υψηλότερο FSB.
Αυτό όμως έρχεται με ένα κόστος και αυτό δεν είναι άλλο από την αύξηση των τάσεων(για να πετύχουμε το FSB) κάτι που συνεπάγεται και την αύξηση της θερμοκρασίας. Η τελική απόφαση είναι δική σας
**(Ο παραπάνω οδηγός είναι απλά ενημερωτικός και σε καμία περίπτωση δε φέρουμε καμία ευθύνη για καταστροφή του υλικού σας.)
